Trong phong tục ma chay của người Việt, cúng thất tuần hay cúng 7 ngày được xem là một trong những nghi lễ quan trọng không thể thiếu. Khi con người gây ra nghiệp chướng trong đời, thì khi qua đời vẫn phải thanh toán nghiệp để có thể tái sinh vào kiếp mới. Để giảm bớt khổ đau của nghiệp, người thân còn sống trong gia đình cần hỗ trợ bằng cách thực hiện các nghi thức như cúng cơm và tụng kinh niệm chú.
Nội dung bài viết
Cúng thất tuần là gì?
Cúng thất tuần là một nghi lễ quan trọng trong phong tục ma chay của người Việt, nói về việc cúng 7 ngày liên tục cho người mới mất. Nghi lễ này xuất phát từ Trung Quốc, được du nhập vào Việt Nam và truyền lại qua nhiều thế hệ. Theo truyền thống, linh hồn của người mới mất sẽ bị Diêm Vương xử phạt và phải trải qua 18 tầng địa ngục. Nếu có nghiệp tốt thì sẽ đầu thai sớm, còn nếu có nghiệp xấu thì sẽ phải chịu đắng cay đến khi hết nghiệp mới được giải thoát.
Lễ cúng thất tuần giúp giảm bớt sự đau đớn và đọa đày cho người mới mất, giúp linh hồn của họ siêu thoát. Gia đình người mất sẽ chuẩn bị một số lễ vật cúng thất tuần như mâm cơm, hoa quả, giấy tiền vàng bạc và đọc kinh cúng thất tuần. Việc cúng này cũng đồng thời mang ý nghĩa cầu an cho gia đình và bản thân người mất.
Trong 49 ngày sau khi người mất, linh hồn của họ vẫn quanh quẩn trong nhà và cảm nhận được sự ân cần từ gia đình. Do đó, người thân thường chuẩn bị một mâm cơm đầy đủ và cúng thất tuần để người mất được no ấm. Nếu không cúng, linh hồn của người mất sẽ phải chịu đói rét và gây ra oán trách với người thân. Lễ cúng thất tuần cũng là thời điểm cuối cùng các thành viên trong gia đình được quây quần bên nhau trước khi đưa tiễn người mất.
Nghi lễ cúng thất tuần
Nghi lễ cúng thất tuần thường diễn ra trong 7 ngày liên tiếp sau khi người thân mất. Các bước thực hiện như sau:
Ngày đầu tiên: Thường được gọi là “ngày nhập quan”, gia đình thường sắp xếp mâm cơm và chuẩn bị những vật phẩm cần thiết để cúng. Sau đó, cúng thất bằng cách đọc kinh và cúng những vật phẩm đã chuẩn bị.
Ngày thứ 2 đến ngày thứ 6: Trong các ngày tiếp theo, gia đình sẽ tiếp tục cúng thất bằng cách đọc kinh và cúng những vật phẩm như ngày đầu tiên. Thường thì mâm cơm cúng sẽ được thay đổi hằng ngày.
Ngày thứ 7: Đây được coi là ngày lễ cuối cùng của cúng thất tuần, được gọi là “ngày rảnh rỗi”. Gia đình sẽ cúng thất và tổ chức một bữa tiệc nhỏ để tưởng nhớ người thân đã mất.
Ngoài ra, trong suốt quá trình cúng thất tuần, gia đình cũng thường chuẩn bị một số vật phẩm khác để cúng như hoa, nến, giấy tiền vàng bạc, quần áo, trái cây, bánh kẹo, rượu và thuốc lá. Các vật phẩm này thường được sắp xếp trên bàn thờ và được cúng mỗi ngày. Ngoài ra, cả nhà cũng thường đọc kinh và thảo luận về ký ức của người thân đã mất để tưởng nhớ và tôn vinh họ.
Xem thêm:
- Văn khấn cúng tuần đầu cho người mới mất và cách thực hiện
- Lễ cúng 49 ngày là gì? Những điều cần chuẩn bị cho lễ 49 ngày
- Ý nghĩa và nội dung văn khấn 49 ngày ở nhà
Những điều cần lưu ý khi làm lễ cúng thất tuần
Việc cúng cơm thường bị chủ quan trong nhiều gia đình khiến thức ăn được chuẩn bị một cách tùy tiện và vô tình làm ảnh hưởng đến linh hồn người đã mất, gây khó khăn trong việc siêu thoát và dẫn đến sự căng thẳng trong nội bộ gia đình. Để chuẩn bị mâm cơm cúng thất tuần đúng cách, không cần phải quá cầu kỳ nhưng vẫn phải đảm bảo sạch sẽ và thức ăn không ôi thiu. Các vấn đề cần lưu ý bao gồm việc:
- Không sử dụng thịt động vật như chó, mèo, bò,… trong mâm cúng, nên dùng những món ăn chay để giúp linh hồn không phải chịu tội sát sanh.
- Đồng thời, không đặt trực tiếp mâm cơm lên bàn thờ hoặc đặt dưới đất, mà nên kê một cái bàn đã được lau chùi sạch sẽ và đặt cạnh bàn thờ rồi để mâm lên.
- Trang phục nên kín đáo, lịch sự, tươm tất, màu sắc đơn giản. Khi sư thầy đọc kinh, cần chắp hai tay lại đứng sau và thành tâm cầu nguyện.
- Phải lau chùi, dọn dẹp sạch sẽ không gian làm cơm cúng, không để những vật dụng dơ bẩn ở gần.
- Hướng đặt bàn thờ phải tuân theo phong thủy và đặt mâm cơm đúng hướng. Lư hương không được xê dịch. Nếu không hiểu rõ, cần hỏi các sư thầy trụ trì trong lễ tang.
- Khấn vái trong lễ cúng thất tuần phải thật thành tâm, không đùa giỡn và tránh phạm vào những vấn đề tâm linh.
- Khi đọc kinh cúng thất phải đọc rõ ràng, rành mạch, không đọc to. Tránh những vong linh đang lang thang nghe được ghé vào tranh mâm cơm.
- Đem mâm cơm xuống sau khi nhang đã tàn hết. Không được đem mâm xuống khi nhang chưa tàn.
- Đốt tiền vàng mã, áo quần cho người mất từng ít một để chúng bén lửa cháy hết. Không nên để giấy cháy không đều.
- Thắp nhang liên tục cho người vừa mất và nếu không có nhiều thời gian, nên dùng nhang khoanh để thời lượng cháy được kéo dài. Nên kiểm tra, thay nước, hoa để tránh phạm những điều không tốt cho vong linh.
Chúng tôi muốn chia sẻ với bạn đọc một số thông tin về cúng thất, cúng tuần đầu cho người mới mất. Xin cảm ơn bạn đã quan tâm và theo dõi bài viết của chúng tôi!
Tham khảo: